SEPANJANG khidmatnya sebagai mustasyar di Yayasan Pembangunan Pondok Malaysia (YPPM), Sheikh Ustaz Dr Muhammad Uthman El-Muhammady menunjukkan komitmen yang cukup tinggi.
Walaupun usia mencecah tujuh abad, beliau tetap bersemangat dan selalu hadir mesyuarat, sama-sama berbincang aktiviti dan matlamat YPPM.
Beliau sering mengemukakan idea bernas dan pandangan tajam. Terkenal dengan jubah, serban serta janggut dan rambutnya yang berinai. Beliau juga terbabit dengan penerbitan program TV untuk promosi YPPM, termasuk pelancarannya pada 8 November 2012 lalu.
Seorang intelek unggul berjiwa pondok, beliau banyak menulis dan berkongsi ilmu mengenai pondok, selain menjalankan pengajaran kitab seperti Risalah al-Qusyairiyyah dan Kanzu’l Minan ‘ala Hikam Abi Madyan (terjemahan Sheikh Daud al-Fatoni) secara talaqqi di madrasah tasaufnya, yang menggabung teori ilmu dan kitab thurath.
Di universiti, beliau ajar subjek pemikiran, falsafah dan teori politik Islam. Dari segi integriti keilmuan, beliau mengikut tradisi ulama hebat seperti Imam al-Ghazali, Imam al-Juwaini, Sheikh Abdul Samad al-Palembani, Sheikh Arsyad al-Banjari, Sheikh Muhamad al-Nafis, Sheikh Nawawi al-Bantan, Sheikh Yusuf Makasar dan Shah Wali’ullah al-Dihlawi.
Beliau amat menghormati kewibawaan ulama terdahulu, justeru tidak membina gagasan sendiri atau struktur pemikiran baharu. Beliau menolak falsafah atau tafsiran yang individualistik, liberalis dan subjektif kerana berpegang kepada ajaran Ahli Sunnah wal Jamaah (ASWJ) yang menghormati autoriti dan hierarki keagamaan. Atas prinsip ini, Sheikh Dr Uthman mempertahan institusi fatwa.
Tegasnya, keaslian dan kejituan ilmu sudah termaktub dalam pemikiran ASWJ sejak lima abad lalu. Apa yang perlu dibuat ialah menggali dan memahami hikmah dalam kitab thurath bagi menghadapi kehidupan beragama dan mengatasi serangan pelbagai fahaman baharu, termasuk pasca modenisme, pasca strukturalisme, liberalisme, pluralisme, egalitarianism, libertarianisme, sapere aude dan ajaran sesat.
Menurutnya, golongan yang hanya bersandarkan fikiran dan akal bebas, sama ada atas nama reformasi, progresif Barat, hak asasi manusia atau masyarakat madani adalah manusia berbudaya koboi yang tiada adab dan akhlak.
Beliau menegaskan tidak ada kebebasan mutlak dalam Islam. Kebebasan yang diberi kepada manusia bersifat relatif bukan mutlak. Ia tertakluk kepada syariat dan peraturan agama, qada dan qadar serta kehendak ALLAH.
Sheikh Dr Uthman bukan saja mahir membaca, memahami dan menghurai kitab kuning, malah faham bahasa Arab klasik. Kerana itu beliau boleh baca kitab asal karya al-Qusyairi, al-Muhasibi, al-Asyaari, al-Baqillani, Ibn Arabi, Ibn Farid, Ibnu Sina, Fakhrudin al-Razi, Suhrawardi Maqtul dan al-Sakandari.
Ketokohannya termasuk menguasai falsafah Greco-Alexandrio, falsafah moden dan pasca moden (Russell, Descartes, Kant, James, Deridda, Foucault, Lyotard, Nietsche, Marx) dan falsafah transcendentalisme-perenialisme (Schuon, Corbin, Nasr, Smith, Coomaraswamy, Huston).
Keupayaan ini membolehkannya melawan hujah dan serangan pemikiran asing seperti karyanya yang menjawab dan mematahkan falsafah agama John Hick. Sepanjang hidupnya, Sheikh Dr Uthman menghasilkan tiga buku, menterjemah empat buku dan berpuluhan kertas kerja yang dicetak semula dalam beberapa buku. Ketika menghembus nafas terakhir pada 25 Mac 2013, Dr Muhammad sedang menyiapkan buku baharu yang ditulisnya.
Pemikiran dan pencapaian Sheikh Dr Uthman boleh dibaca dengan lebih terperinci dalam buku Muhammad Uthman El-Muhammady: Inteligensia Muslim Kontemporari karangan Ismail Mina Ahmad (Muafakat, Kuala Lumpur, 2014).
Antara perkara menarik ialah pendedahan bahawa Sheikh Dr Uthman adalah orang terawal yang bercakap mengenai sistem kewangan syariah dan mencadangkan penubuhan Ar-Rahnu, yang kini dilaksanakan.
Sedar tak sedar, sudah hampir setahun setengah Sheikh Dr Uthman meninggalkan kita. Semangat, disiplin ilmu, keintelektualan dan sumbangan beliau terus dihargai dan menjadi dorongan semua staf di YPPM untuk memberi khidmat lebih cemerlang kepada usaha pembangunan pondok di negara ini.
* Hj Juhaidi Yean Abdullah ialah Pengarah Eksekutif Yayasan Pembangunan Pondok Malaysia.
* Ini adalah pendapat peribadi penulis yang dipetik dari blog beliau sendiri dan tidak semestinya mewakili pandangan Sinar Harian Online.Walaupun usia mencecah tujuh abad, beliau tetap bersemangat dan selalu hadir mesyuarat, sama-sama berbincang aktiviti dan matlamat YPPM.
Beliau sering mengemukakan idea bernas dan pandangan tajam. Terkenal dengan jubah, serban serta janggut dan rambutnya yang berinai. Beliau juga terbabit dengan penerbitan program TV untuk promosi YPPM, termasuk pelancarannya pada 8 November 2012 lalu.
Seorang intelek unggul berjiwa pondok, beliau banyak menulis dan berkongsi ilmu mengenai pondok, selain menjalankan pengajaran kitab seperti Risalah al-Qusyairiyyah dan Kanzu’l Minan ‘ala Hikam Abi Madyan (terjemahan Sheikh Daud al-Fatoni) secara talaqqi di madrasah tasaufnya, yang menggabung teori ilmu dan kitab thurath.
Di universiti, beliau ajar subjek pemikiran, falsafah dan teori politik Islam. Dari segi integriti keilmuan, beliau mengikut tradisi ulama hebat seperti Imam al-Ghazali, Imam al-Juwaini, Sheikh Abdul Samad al-Palembani, Sheikh Arsyad al-Banjari, Sheikh Muhamad al-Nafis, Sheikh Nawawi al-Bantan, Sheikh Yusuf Makasar dan Shah Wali’ullah al-Dihlawi.
Beliau amat menghormati kewibawaan ulama terdahulu, justeru tidak membina gagasan sendiri atau struktur pemikiran baharu. Beliau menolak falsafah atau tafsiran yang individualistik, liberalis dan subjektif kerana berpegang kepada ajaran Ahli Sunnah wal Jamaah (ASWJ) yang menghormati autoriti dan hierarki keagamaan. Atas prinsip ini, Sheikh Dr Uthman mempertahan institusi fatwa.
Tegasnya, keaslian dan kejituan ilmu sudah termaktub dalam pemikiran ASWJ sejak lima abad lalu. Apa yang perlu dibuat ialah menggali dan memahami hikmah dalam kitab thurath bagi menghadapi kehidupan beragama dan mengatasi serangan pelbagai fahaman baharu, termasuk pasca modenisme, pasca strukturalisme, liberalisme, pluralisme, egalitarianism, libertarianisme, sapere aude dan ajaran sesat.
Menurutnya, golongan yang hanya bersandarkan fikiran dan akal bebas, sama ada atas nama reformasi, progresif Barat, hak asasi manusia atau masyarakat madani adalah manusia berbudaya koboi yang tiada adab dan akhlak.
Beliau menegaskan tidak ada kebebasan mutlak dalam Islam. Kebebasan yang diberi kepada manusia bersifat relatif bukan mutlak. Ia tertakluk kepada syariat dan peraturan agama, qada dan qadar serta kehendak ALLAH.
Sheikh Dr Uthman bukan saja mahir membaca, memahami dan menghurai kitab kuning, malah faham bahasa Arab klasik. Kerana itu beliau boleh baca kitab asal karya al-Qusyairi, al-Muhasibi, al-Asyaari, al-Baqillani, Ibn Arabi, Ibn Farid, Ibnu Sina, Fakhrudin al-Razi, Suhrawardi Maqtul dan al-Sakandari.
Ketokohannya termasuk menguasai falsafah Greco-Alexandrio, falsafah moden dan pasca moden (Russell, Descartes, Kant, James, Deridda, Foucault, Lyotard, Nietsche, Marx) dan falsafah transcendentalisme-perenialisme (Schuon, Corbin, Nasr, Smith, Coomaraswamy, Huston).
Keupayaan ini membolehkannya melawan hujah dan serangan pemikiran asing seperti karyanya yang menjawab dan mematahkan falsafah agama John Hick. Sepanjang hidupnya, Sheikh Dr Uthman menghasilkan tiga buku, menterjemah empat buku dan berpuluhan kertas kerja yang dicetak semula dalam beberapa buku. Ketika menghembus nafas terakhir pada 25 Mac 2013, Dr Muhammad sedang menyiapkan buku baharu yang ditulisnya.
Pemikiran dan pencapaian Sheikh Dr Uthman boleh dibaca dengan lebih terperinci dalam buku Muhammad Uthman El-Muhammady: Inteligensia Muslim Kontemporari karangan Ismail Mina Ahmad (Muafakat, Kuala Lumpur, 2014).
Antara perkara menarik ialah pendedahan bahawa Sheikh Dr Uthman adalah orang terawal yang bercakap mengenai sistem kewangan syariah dan mencadangkan penubuhan Ar-Rahnu, yang kini dilaksanakan.
Sedar tak sedar, sudah hampir setahun setengah Sheikh Dr Uthman meninggalkan kita. Semangat, disiplin ilmu, keintelektualan dan sumbangan beliau terus dihargai dan menjadi dorongan semua staf di YPPM untuk memberi khidmat lebih cemerlang kepada usaha pembangunan pondok di negara ini.
* Hj Juhaidi Yean Abdullah ialah Pengarah Eksekutif Yayasan Pembangunan Pondok Malaysia.
0 Komentar untuk " Sheikh Dr Uthman intelek pondok "